خطای سرور چیست؟ بررسی علت اصلی ارورهای سرور
خطای سرور نشاندهنده عدم توانایی سرور در پاسخ دهی به درخواست کلاینت است. این خطاها می توانند به خاطر مسائل مختلفی اتفاق بیافتند که هر کدام دلایل و راه حل های خاص خود را دارند.
این ارورها اکثرا با کد وضعیت 5xx همراه هستند و هر کدام دلایل و راهکارهای خاص خود را دارند. مهم ترین کاری که باید انجام دهید این است که با هر کدام از این خطاها آشنا شوید و در مواقع بروز هر نوع خطا، عملیات لازم برای حفظ وضعیت استاندارد سرور سایت خود را انجام دهید.
در این مقاله به انواع خطای سرور و همچنین دلایل بروز آنها اشاره می کنیم تا دانش کافی را در این زمینه داشته باشید. همچنین، اگر می خواهید با چنین خطاهایی مواجه نشوید و بیشتر روی هدف و استراتژی های خود تمرکز کنید، می توانید به صفحه خرید سرور مجازی (VPS) مراجعه کنید و سرور ایده آل کسب و کار خود را سفارش دهید.
خطای سرور چیست؟
خطای سرور حاصل عملکرد نادرست سرور در پردازش و پاسخ گویی به درخواست های کلاینت است. مهم ترین علل این خطا مشکلات فنی سرور، بار اضافی سرور، خطاهای برنامه نویسی و اختلال در وب سرور است.
بعضی از خطاها مثل بار اضافی سرور یا ترافیک بالا حالت موقت دارند و با کاهش بار به طور خود به خود حل می شوند که البته، برای رفع دائمی چنین خطاهایی باید به فکر راهکارهایی مثل ارتقا منابع سرور باشید.
بعضی از این خطاها هم نشاندهنده مشکلات جدی تری مثل مشکلات سخت افزاری هستند که با صبر و حوصله حل نمی شوند و پروسه رفع آنها نیاز به مداخله توسعه دهندگان و مدیران سرور مجرب دارد.
فقط این را بدانید که چون سرور پایه و اساس وبسایت یا وب اپلیکیشن شماست، حتماً باید ارورهای سرور را جدی بگیرید. این خطاها در عملکرد سایت، تجربه کاربری، سئو و رتبه بندی صفحات وبسایت شما بسیار تاثیرگذار هستند.
مهم ترین دلایل بروز خطا در سرور
وقتی سرور نمی تواند به درستی به درخواست های کلاینت ها پاسخ دهد، به جای نمایش محتوای موردنظر کاربران، متن خطا نمایش می دهد که نشاندهنده منشا ارور است. از مهم ترین دلایل بروز مشکل در سرور می توان به موارد زیر اشاره کرد:
بار اضافی سرور
- درخواست و ترافیک سنگین سرور
- درخواست های همزمان زیاد
- حملات DDoS
- مشکلات مقیاس پذیری
مشکلات سخت افزاری
- خرابی سرور فیزیکی
- خرابی قطعات سخت افزاری مثل حافظه، دیسک و پردازنده
- خرابی مادربورد
- اختلال در تامین برق
- مشکل در دستگاه جانبی
- سوختگی یا گرمای زیاد
- مشکل در سوکت
مشکلات نرم افزاری
- باگ های نرم افزاری
- تداخل بین برنامه ها
- تنظیمات و پیکربندی نادرست
- تداخل یا خرابی پلاگین ها
- مشکلات پایگاه داده
- نسخه های ناهماهنگ برنامه ها و پلاگین ها
- تخصیص نادرست منابع توسط سیستم عامل
مشکلات شبکه
- بلاک شدن پورت ها
- قطعی ارتباط شبکه
- اختلال در مسیریابی پکت ها
- تاخیر زیاد در انتقال داده ها
- مشکلات DNS
- در دسترس نبودن سرویس DHCP
- تداخل در امواج وایرلس
- حملات شبکه DDoS
- عملکرد نادرست تجهیزات شبکه مثل سوئیچ و روتر
خطاهای برنامه نویسی
- استفاده از متغیرهای ناشناس و تعریف نشده
- دسترسی به المان های خارج از محدوده آرایه
- تقسیم بر صفر
- حلقه بی پایان
- مسائل مربوط به همزمان یا تداخل داده ها
- مشکل SQL Injection
- عدم آزادسازی و افزایش مصرف منابع
در حالت کلی اختلالات زیادی وجود دارند که می توانند مانع پاسخگویی سرور شوند. مهم این است که با انواع خطاها آشنا باشید و نحوه برخورد با آنها را یاد بگیرید.
انواع خطاهای سرور
خطاهای سرور در زمینه های مختلفی رخ می دهند که در ادامه به چند مورد از آنها اشاره می کنیم:
خطاهای کد HTTP
وقتی با کلیک روی لینک صفحه موردنظر خود به جای محتویات صفحه با کد خطا مواجه می شوید، نمی توانید با قطعیت بگویید که بخش سرور سایت دچار مشکل شده است. برای درک دلیل آن بهتر است با ۵ دسته اصلی کدهای HTTP آشنا شوید:
| کد خطا | هدف خطا |
| 1xx | پیام های اطلاعاتی برای کلاینت وب یا مرورگر |
| 2xx | موفقیت آمیز بودن درخواست ارسالی از کلاینت |
| 3xx | ترتیب ریدارکت ها |
| 4xx | اختلال در درخواست ارسالی از جانب کلاینت |
| 5xx | اختلال در سمت سرور |
پس فقط کدهای خطایی که با 5 شروع می شوند، مربوط به اختلالات سرور هستند. بیایید این خطاها را با هم بررسی کنیم:
ارور 500 – Internal Server Error
این کد وضعیت زمانی اتفاق می افتد که سرور با شرایط غیرمنتظره ای مواجه می شود و این شرایط مانع پردازش درخواست کلاینت می شود. در واقع، ارور 500 Internal Server حاصل مشکلات داخلی مثل کدنویسی نادرست، پیکربندی نادرست و مصرف بالای منابع است که هر کدام نیاز به بررسی دقیق و راه حل های خاص خود دارند.
ارور 501 – Not Implemented
زمانی که وب سرور از توابع یا عملکرد لازم برای پردازش درخواست موردنظر پشتیبانی نمی کند و روش درخواست توسط سرور قابل تشخیص نیست، خطای 501 ظاهر می شود.
ارور 502 – Bad Gateway
وقتی سرور به عنوان یک دروازه یا سرور پراکسی عمل می کند و موقع تلاش برای پردازش درخواست، پاسخ نامعتبری را از سرور بالادستی دریافت می کند، خطای دروازه بد 502 اتفاق می افتد.
ارور 503 – Service Unavailable
زمانی که سرور دچار اضافه بار شده باشد یا در حال تعمیر باشد، قادر به پاسخ گویی به درخواست ها نیست و به جای ارائه محتوای موردنظر کاربران، ارور 503 را ارائه می دهد.
ارور 504 – Gateway Timeout
اگر سرور به عنوان پراکسی یا دروازه عمل می کند و بعد از یک انتظار طولانی مدت، پاسخ موردنظر را از سرور بالادستی خود دریافت نکند، خطای 504 ظاهر می شود.
ارور 505 – HTTP Version Not Supported
اگر وب سرور از نسخه http درخواستی توسط کلاینت پشتیبانی نمی کند یا از پشتیبانی آن خودداری می کند، خطای 505 ظاهر می شود.
ارور 506 – Variant Also Negotiates
این کد نشان می دهد که سرور دارای یک خطای پیکربندی داخلی است و منبع انتخاب شده برای فرآیند مذاکره (negotiation) مناسب نیست.
ارور 507 – Insufficient Storage
این کد زمانی ظاهر می شود که منابع کافی برای پردازش درخواست موردنظر وجود نداشته باشد.
ارور 508 – 508 Loop Detected
زمانی که عملیات پردازش درخواست به خاطر وقوع یک حلقه بی نهایت با شکست رو به رو شود، این خطا ظاهر می شود.
ارور 510 – Not Extended
این خطا زمانی رخ می دهد که خط مشی دسترسی به منبع درخواستی رعایت نشده باشد. در این حالت، سرور باید تمام اطلاعات لازم را به کلاینت ارسال کند تا درخواست بهینه سازی شود.
ارور 511 – Network Authentication Required
زمانی که کلاینت برای دسترسی به شبکه نیاز به احراز هویت داشته باشد، این خطا ظاهر می شود.
خطاهای پایگاه داده
وقتی سرور سایت یا اپلیکیشن به یک پایگاه داده وابسته باشد و درخواست های دسترسی به پایگاه داده را دریافت و پردازش می کند، بروز مشکل در کارکرد پایگاه داده می تواند باعث اختلال در عملکرد سرور شود.
اشکال در ساختار داده ها، کوئری های نادرست، تداخل در تراکنش ها، محدودیت های زمانی و Over load شدن پایگاه داده از جمله مشکلاتی هستند که سرور را هم تحت تاثیر قرار می دهند.
خطاهای امنیتی
حملات DDoS، حملات SQL Injection، آسیب پذیری های نرم افزاری، عدم مدیریت صحیح خطاها، حملات اسکن و آسیب پذیری فایروال و مشکل در تنظیمات شبکه می تواند شرایط را برای بروز خطای سرور مساعد سازد.
مسائل مربوط به منابع سرور
عملکرد سرور شما به منابع اصلی آن یعنی پردازنده، رم، حافظه دیسک و … وابسته است و اگر هر کدام از آنها دچار اختلال یا بار اضافی شوند، خود سرور هم دچار مشکل می شود.
مصرف بیش از حد حافظه، مصرف بیش از حد پردازنده، مصرف بیش از پهنای باند و … از جمله مسائلی هستند که می توانند عملکرد سرور را دچار اختلال کنند.
خطاهای شبکه
شبکه یک جزء مهم از معماری سیستم های اطلاعاتی است و اگر دچار مشکل شود می تواند تاثیر مستقیمی در عملکرد سرورها داشته باشد.
اتصالات ناپایدار، پهنای باند نامحدود، تداخل در شبکه، مشکل در DNS، آسیب پذیری ها و حملات شبکه، هر کدام به نوبه خود می توانند منجر به خطای سرور شوند.
تاثیرات بروز خطا در سرور
بروز خطا در سرور باعث اختلال در کارکرد وبسایت یا اپلیکیشن شما می شود و همین اختلال می تواند تجربه کاربری و در نتیجه سئو را به شدت تحت تاثیر قرار دهد.
کافیست از این جهت به موضوع نگاه کنید که شما تمام تلاش خود را می کنید تا محتوا، محصول یا سرویس موردنظر خود را در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دهید تا آنها را به مشتریان بالقوه خود تبدیل کنید.
حالا اگر موقع کلیک روی لینک صفحه شما به جای محتوای صفحه با خطا و اختلال مواجه شوند، بلافاصله سایت شما را ترک می کنند و شاید هم دیگر به آنجا برنگردند.
اینجاست که اعتماد و رضایت بازدیدکنندگان را از دست می دهید. فاکتوری که اکثر موتورهای جستجو به آن اهمیت زیادی می دهند و جزو اولیت های رتبه بندی سایت ها قرار داده اند.
اما از یک طرف دیگر، بروز خطا در سرور و عدم نمایش محتوای موردنظر، پروسه خزش و ایندکس صفحات سایت را هم دچار مشکل می کند.
پس اگر می خواهید جلوی افت رتبه بندی صفحات را بگیرید و مانع دسترسی موتورهای جستجو به محتوای سایت خود نشوید، حتماً باید عملکرد سرور خود را به طور منظم زیر نظر بگیرید و در اسرع وقت نسبت به حل خطاهای سرور اقدام کنید.
رایج ترین راه حل های خطای سرور
با اینکه هر کدام از خطاهای سرور می توانند دلایل و راهکارهای خاص خود را داشته باشند ولی بعضی از آنها جزو راه حل های رایج و مشترکی برای حل ارورهای سمت سرور محسوب می شوند که در این بخش با آنها آشنا می شوید:
- بررسی لاگ های سرور ( لاگ فایل های اصلی ویندوز و لینوکس – دستور journalctl برای بررسی لاگ های سرور لینوکس)
- بررسی میزان مصرف منابع ( نظارت منابع ویندوز )
- استفاده از ابزارهای ماینتورینگ (ابزار netdata و zabbix برای نظارت لینوکس – بهترین ابزارهای مانیتورینگ سرور)
- بررسی کد نرم افزار
- بررسی تنظیمات سرور
- بررسی وضعیت اتصال به پایگاه داده
- بررسی DNS (تغییر تنظیمات dns)
- پاکسازی حافظه کش سرور
- آپدیت نرم افزارها و سیستم عامل
- ایجاد تعادل بار با راهکارهایی مثل استفاده از CDN
- مشاوره با تیم پشتیبانی سرور
با اینکه هر موقعیت خاص نیاز به راه حل های مناسب خود دارد اما این راهکارها، شروع هوشمندانه ای برای پروسه حل خطای سرور محسوب می شوند.
سخن آخر
وقتی سرور شما دچار خطا می شود، عملاً سایت یا اپلیکیشن شما اختلال می شود و از دسترس کاربران خارج می شود. برای اینکه از تاثیر منفی این اتفاق در تجربه کاربری و سئو جلوگیری کنید، حتماً باید به فکر راه حل های جلوگیری و رفع خطاهای سرور باشید.
